754. Meleklerin Şikâyeti
“İhtişamını göğe ver” diyen melekler hakkında yorum yapmalıyız. Görünen o ki, şunu sormalıyız: Tora maddesel bir şey midir? Eğer aşağıya veriliyorsa, yukarıya da verilemez mi? Sonuçta, Tora hem insanlara hem de meleklere verilmelidir. Meleklerin şikâyetinin, Tora’nın melek niteliğindeki insanlara verilmesi gerektiği yönünde olduğunu söylemeliyiz. “İhtişamını cennete ver” yani
753. Kötü Eğilime Dair
Kitaplarda kötü eğilimin yenilgiye uğratıldığında kendisinin de tatmin olduğu yazılıdır. Zohar’da bir kralın oğlu vs. hakkında bir alegori vardır. Kötü eğilimin “alma arzusu” olarak adlandırıldığı ve bu alma arzusu üzerinde bir Tzimtzum [kısıtlama] olduğu, yani kendisine verilmediği için hiçbir şey almadığı şeklinde yorumlamalıyız. Ancak kişi kötü eğilimi yendiğinde,
752. Sünnet Olmadan Önce -2
“Ve onlara doğru koştu.” Midraş’ta: “İbrahim dedi ki, ‘Sünnet olmadan önce yoldan geçenler bana gelirdi. Şimdi sünnetli olduğum için gelmiyorlar’ dedi. Yaradan ona şöyle dedi: ‘Sen sünnet olmadan önce, sana sünnetsizler geliyordu. Şimdi, Ben ve beraberimdekiler sana ifşa olduk’ dedi, ‘Ve yukarı yükseldi’, ‘Ve gördü’ diye yazıldığı gibi.”
751. İçinde Cennet Korkusu Olanlar -2
“İçinde cennet korkusu olanlar.” Cennet korkusunu edinmek, “onun etrafında çok fırtına oldu” cümlesinde olduğu gibidir. Cennet korkusu nedir? Kişinin günah işlemeyeceğine yani kendisi için almayacağına dair inançtır. Daha sonra, Tora’nın sırlarının ifşasıyla ödüllendirildiğimizde, Dvekut [bütünleşme] ile ödüllendiriliriz. Sonrasında, kişi, cennetin bakış açısıyla ama üst olanın arzusuyla arındığında, korku
750. Bu Yer Ne Kadar da Korkunç
“Bu yer ne kadar da korkunç? Burası Tanrı’nın evi olmalı.” Kişi Keduşa’nın [Kutsallığın] otoritesi altına girmek istediğinde, korkuyu üstlenmelidir, çünkü korku yoksa, bilgelik de yoktur. Bu demektir ki, eğer bilgelik kişiyi korkuya getirmezse, o bilgelik değildir. Ancak korku da kişiyi bilgeliğe getirmelidir, çünkü “Cahilin günahtan korkusu yoktur”, zira
749. Üst Olan’ın Emri
“Cennet krallığının yükü nedir? Bu, kendisinden dünyaya fayda sağlamak amacıyla ilk başta üzerine bir yük konan öküz gibidir… Eğer ilk önce bunu kendi üzerine almazsa, çalışamaz” ( Zohar, BaHar, Madde 3, Sulam ‘da [ Zohar üzerine Merdiven yorumu]). Şunu söylemeliyiz ki, kişi tüm temel olan “mantık ötesi” denilen
748. Sebebi Yenilemek İçin
Nikâhı kendisinde ve başkasında olmayan her kadının çocuğu da onun gibidir. Peki hangisi? Bir hizmetçi ve bir yabancının çocuğu. Kenanlı bir hizmetçi hakkında ne biliyoruz? Rav Huna, “Kara, ‘Burada eşekle otur’ dedi, eşek gibi olanla” dedi, bu da evliliğin geçerli olmadığı anlamına gelir. “Onun çocuğu da onun gibidir”,
747. Günün Sıcağında
“Günün sıcağında.” Bilgelerimiz, Yaradan’ın onu misafirlerle rahatsız etmemek için güneşi kılıfından çıkardığını söylemiştir (Baba Metzia 86b). Başka bir deyişle, kişi sünnet edildikten sonra, Yaradan’ın kendisine ifşa olmasıyla ödüllendirilmiştir ki bu da Yaradan’ın gizlilikten ifşaya çıkması olarak kabul edilir. Buna “güneşin kınından çıkarılması” denir. Doğal olarak, seçim yapmak için
746. Fetüs Hakkında
Yeni doğan bir bebek dünyaya geldiğinde iki güç edinmelidir: 1) alma arzusunun gücünü, 2) ihsan etme arzusunun gücünü. Bu amaçla, yeni doğan bebek iki kez kesilir: 1) Bebeğin göbeğiyle anne arasındaki bağın kesilmesi, bu sayede ağız açılır ve göbek kapanır. Ağız kapandığında, bebek hâlâ kendi otoritesine sahip değildir.
745. Yaradan Geldiğinde
Midraş Rabba‘da (BaMidbar 1) şöyle yazar: “Başka bir şey: ‘Neden, ’Halkım düştü; artık sana gelmeyeceğiz’ dediler?” (Yeremya 2). ‘Düştü’ ne demek, ‘çünkü nehir kıyısının tamamını eziyor’ (1 Krallar 5) denildiği gibi? O’na, ‘Bize bir tapınak verdin ama senin Şehina ‘nı [ Kutsallığını] oradan kovdun, artık bizden ne istiyorsun
744. Abraham’ın Değerli Taşları
Bilgelerimiz şöyle der: “Abraham’ın (İbrahim) boynunda asılı değerli bir taş vardı ve onu gören her hasta hemen iyileşirdi.” “Hasta” kelimesini, kişinin başının ağrıması olarak yorumlamalıyız. Her biri özellikle bilgi yoluyla bütünlüğe ulaşabileceklerini, yani tüm soruları yanıtlayabileceklerini düşündü. Ama Abraham’ın boynunda hayati bir nefes yeri olduğunu, Margaliot [değerli taşlar],
743. İsrailoğullarının Yolculukları
“Musa ve Harun’un eliyle, ordularıyla birlikte Mısır ülkesinden çıkan İsrailoğulları’nın yolculukları bunlardır. Ve Musa onların yolculuklarına çıkış yerlerini Efendi’nin sözüne göre yazdı ve bunlar onların çıkış yerlerine göre yolculuklarıdır.” Yorumcular neden bir yerde “çıkış yerleri” ve başka bir yerde “yolculukları” yazıldığını sorarlar. Çıkış, kişinin o derecede bir eksiklik
742. Efendi’nin Midyan’a Karşı İntikamı
“Ve Efendi, ‘İsrailoğullarının intikamını Midyanlılardan al’ diyerek Musa’ya konuştu… Ve Musa halka, ‘Efendinin intikamını Midyanlılardan alın’ diye seslendi.” Meşhur soru, Musa’nın Yaradan’ın sözlerini neden değiştirdiğidir. Mesele şu ki, Yaradan’ın amacı yarattıklarına iyilik yapmaktır, bu da İsrail’in fayda sağlayacağı anlamına gelir. Dolayısıyla Midyan’a karşı alınan intikam İsrail’in iyiliği içindir,
741. İnsanları Arındırmak İçin
1957-1958 Kötü Turnus Rufus’un [Roma İmparatorluğu döneminde bir eyalet valisi olan Quintus Tineius Rufus’a verilen bir lakap] Rabbi Akiva’ya, “Hangi eylemler iyidir, Yaradan’ınki mi yoksa insanınki mi?” diye sorduğuna dair bir hikâye vardır. O da ona, “İnsanın yaptıkları” der. “Ama gökyüzü ve yeryüzünü insan yapabilir mi?” diye
740. Üç Armağan
“Ve Tanrınız Efendiniz sizin için antlaşmayı ve Hesed’i [merhamet/lütuf/] koruyacak.” Yaradan İsrail’e üç iyi armağan vermiştir: merhametliler, utangaçlar ve sadaka verenler, şöyle yazıldığı gibi, “koruyacak… ve Hesed [sadaka verme anlamına da gelir]” (Kudüs Talmudu, Bölüm 1, 45). “Merhametliler”, “O nasıl merhametliyse, siz de öyle merhametlisiniz” sözünde olduğu gibi,
893. Narenciye Ağacının Meyvesi
Narenciye ağacının meyvesi. Bu dört türden bazılarının hem tadı ve hem de kokusu vardır, örneğin ağaç kavunu, içinde Tora ruhu ve iyi eylemlerin tadı olan erdemli kişilere karşılık gelir. Hurma meyvesinin yetiştiği ağacın tadı vardır ama kokusu yoktur. Bu, içinde Mitzvot’un [emirlerin] tadı olan ama Tora’nın ruhu olmayan
820. “Her Şeyde” Farkındalık
Ekim-Kasım, Manchester “Ve İbrahim yaşlanmıştı, yaşı ilerlemişti; ve Efendi, İbrahim’i her şeyde kutsamıştı. Ve İbrahim hizmetçisine dedi ki…” Burada bir soru var: “Oğluma Kenanlı kızlardan eş alma” emri ile ‘ülkeme ve akrabalarımın yanına gideceksin’ emri arasında yani özellikle kendi ailesinden bir eş alması gerektiği konusunda neden bir yakınlık
805. Sevince Dair
Sevinç bir tanıklıktır. Eğer kişi inanç konusunda, Yaradan’ın iyi ve iyilik yapan olduğuna, O’nun üstünde hiçbir şey olmadığına inanma konusunda güçlenirse, içinde bulunduğu durumda sevinecek, yani mutlu olacak hiçbir şeyi olmamasına rağmen, yine de kendini güçlendirir ve Yaradan’ın kendisini iyi ve iyilik yapan bir şekilde gözettiğini söylerse, eğer
739. İki Tür Kıyafet
Bedendeki dışsal kıyafetlere “Hassidim [titizlikle takip edenler] kıyafetleri” denir. Beden olan dışsal kıyafet, insanın “zihin ve kalp” olarak kabul edilen düşünce ve arzu anlamına gelen içselliğinin üzerine giyilir. Birinci niteliğe “dışsallığın dışsallığı”, ikincisine ise “dışsallığın içselliği” denir ki bu da kişinin Tora ve Mitzvot [emirler] sırasında duyduğu sevinç
737. Bir Övgü
Bilgelerimiz, “ Koşer [uygun/değerli] bir kişi için ağlayan kişinin tüm suçları affedilir” demişlerdir. “Rabbi Şimon Ben Pazi dedi ki, ‘Rabbi Yehoşua Ben Levi, Bar Kafra adına dedi ki, ’Koşer bir kişi için gözyaşı döken kişiyi Yaradan sayar ve O’nun hazinesine koyar, ‘Gezintilerimi saydın; gözyaşlarımı Senin şişene koy’ denildiği
736. Ay’ın Küçülmesi
Temmuz “Efendimize günah sunusu olarak bir keçi.” Yaradan, “Ay’ı küçülttüğüm için bana kefaret getirin” dedi. Şu soruları sormalıyız: Yaradan’ın yaptığı bu küçültme ile O’nun görünüşte günah işlediği nasıl söylenebilir? Eğer bu görünüşte bir günahsa, O bunu neden yaptı? Ayın başındaki sunu bu günahı nasıl telafi eder? “Ayın Kutsanması
735. Çadırdan Tapınağın Kurulduğu Gün
Not 735 “Çadırdan tapınağın kurulduğu gün’, Abaye, ‘Çadırdan tapınağın kurulduğu günde’ denildiği gibi, Tapınağın geceleyin inşa edilmediğini söylemiştir. Tapınak gündüz kurulur, gece kurulmaz” (Şavuot [Haftalar Bayramı] 15b). Eğer Tapınağın inşası İsrail halkı için bu kadar hayati önem taşıyorsa, neden geceleri de inşa edilmesin? Midraş Rabbah’ta, “Eğer bir dostunuz
734. Batı Kandili
Batı kandili neden Şehina’nın [Kutsallığın] İsrail’de yaşadığına işaret eder? Erev [akşam] karanlık anlamına gelir, gündüzün zıddıdır, çünkü “gündüz” ne yaptığımızı gördüğümüzde görmeyi ifade eder. Oysa akşam “karanlık” olarak adlandırılır, bu da ne yaptığımızı görmediğimiz anlamına gelir. İnanç, ne yaptığımızı görmediğimiz halde Yaradan’a inanmak, Tora ve Mitzvot’u [emirleri] yerine
733. Zamanında, Hızlandıracağım
“Rabbi Alexandrai, ‘Rabbi Yehoshua Ben Levi Rami şöyle demiştir, ‘Zamanında’ diye yazılmıştır ve ‘hızlandıracağım’ olarak yazılmıştır, ‘Ben Efendiniz, zamanı geldiğinde hızlandıracağım’. Eğer buna değerse, onları hızlandıracağım. Eğer değmez ise, zamanında'” (Sanhedrin 98). Başka bir deyişle, tüm dünya tam bir fayda elde etmeli ve yaratılış amacı olan yarattıklarına iyilik
732. Menora’nın Yüzü Önünde
Sivan, Tav-Şin-Yod-Het, Haziran 1958 “Menora’nın [Tapınak lambası] yüzü önünde, yedi mum yanacak.” RAŞİ, bunun, O’nun ışığa ihtiyacı olduğu söylenmesin diye böyle olduğu yorumunu yapar. Gemara sorar (Şabat [Sebt] 22b), “O’nun ışığa ihtiyacı var mı? Sonuçta, İsrail’in çölde yürüdüğü kırk yıl boyunca, sadece Şehina’nın [Kutsallığın] ışığıyla yürüdüler. Daha doğrusu,